Làm thế nào để mua ổ SSD hoàn hảo cho PC hoặc Laptop của bạn?

 

Chọn mua một ổ cứng SSD là một trong những cách đơn giản nhất để cải thiện tốc độ của máy tính. Đặc biệt, nếu bạn đã trang bị cho dàn máy của mình CPU khủng, RAM xịn, card đồ họa mạnh nhưng vẫn xài SSD đời cũ thì đây là bước nâng cấp thực sự cần thiết nhằm tăng tốc cho PC.

Dương Long xin chia sẻ cùng bạn bí kíp chọn mua SSD mới nhất cho PC của mình. Hãy sở hữu một dàn máy mạnh mẽ hơn chỉ bằng khoản đầu tư nhỏ nhoi vào SSD.

 

Tại sao bạn cần SSD?

Tại sao ổ cứng SSD lại có thể tăng tốc máy tính của bạn? Đó là bởi vì trong khi cả CPU lẫn GPU đều có thể xử lý hàng tỉ phép tính, dựng hàng chục triệu đa giác mỗi giây, chúng đều phải dành thời gian chờ đợi ổ cứng truyền dữ liệu. Giao thức SATA vốn được thiết kế cho các ổ HDD đã tồn tại được hơn 20 năm, và ngày càng "hụt hơi" so với các chuẩn mới.

Hơn thế nữa, các ổ cứng HDD đời cũ còn lãng phí rất nhiều thời gian (so với SSD hiện đại) do các phiến đĩa cần thời gian đạt tốc độ quay cần thiết, và đầu đọc cũng phải di chuyển đến vị trí đúng. SSD loại bỏ cả 2 yếu tố này và đồng thời có tốc độ truyền dữ liệu cao hơn. Kết quả là khi thay thế HDD bằng SSD, chúng ta sẽ thấy tốc độ xử lý của máy được cải thiện rõ rệt.

 

Không phải ngẫu nhiên mà một số tựa game nặng với đồ họa đỉnh cao gần đây như Cyberpunk 2077 hay Final Fantasy 16 đều khuyến khích người chơi cài chúng lên SSD. Vậy thì làm thế nào để bạn chọn được SSD phù hợp với mình? 

Xác định ngân sách và dung lượng

Những ổ cứng SSD được thiết kế cho người dùng bình thường có dung lượng từ 120 GB đến 2 TB. Dĩ nhiên là dung lượng càng thấp thì càng rẻ, nhưng khi dung lượng tăng gấp đôi thì giá chỉ cao hơn đôi chút, ví dụ ổ 1TB có thể chỉ đắt hơn ổ 500GB có 300-400 ngàn đồng.

Bên cạnh đó thì các ổ cứng dung lượng thấp cũng đang dần bị đào thải cả bởi các công ty sản xuất chúng lẫn bởi người dùng, do không còn đủ sức đáp ứng nhu cầu lưu trữ dữ liệu. Vì vậy nên ngày nay phân khúc phù hợp nhất với người dùng bình thường cả về giá cả lẫn hiệu năng là các ổ SSD có dung lượng 500 GB đến 1 TB.

Ngoài ra thì các ổ cứng SSD trên 2TB cũng tồn tại trên thị trường, nhưng giá của chúng lại tăng vọt và không phù hợp với nhu cầu sử dụng cơ bản. Chúng thường được dùng bởi các công ty lớn với dữ liệu khổng lồ và đòi hỏi tốc độ cao, hoặc những game thủ có túi tiền không đáy thích lưu trữ thật nhiều game để cày.

Tìm hiểu loại SSD mà máy bạn hỗ trợ

Sau khi xác định được kinh phí bạn muốn bỏ ra cho SSD, hãy cùng tìm hiểu điều tiếp theo: xem xét loại ổ SSD mà chiếc máy tính của bạn hỗ trợ. Ngày nay chúng ta có thể tìm thấy nhiều chuẩn SSD khác nhau trên thị trường, hoạt động thông qua những cách kết nối vật lý và phần mềm khác nhau. Nếu dàn máy của bạn là mới toanh và có cấu hình tầm trung trở lên thì khả năng cao là bạn có thể dùng tất cả mọi loại ổ SSD trên thị trường.

Riêng với laptop thì lại khác. Do nhu cầu mỏng, nhẹ, dễ di chuyển của các máy xách tay, ổ SSD chuẩn 2.5 inch gần như đã biến mất khỏi các laptop hiện đại. Các nhà sản xuất chuyển sang trang bị cho chúng loại SSSD chuẩn M.2 có kích thước và hình dạng trông như một thanh kẹo chewing gum để tiết kiệm không gian.

 

 

Thường thì các mẫu laptop sẽ có khe trống để bạn lắp thêm SSD M.2 mới, một số đòi hỏi phải gỡ ổ cũ, và số ít hàn chết ổ vào mainboard, không cho phép người dùng bình thường nâng cấp. Vậy nên trước khi mua ổ cứng cho laptop, hãy đọc kỹ sách hướng dẫn của mẫu máy mình mua, hoặc liên hệ nhân viên kỹ thuật để được tư vấn rõ ràng

Loại ổ SSD bạn muốn mua

Kế tiếp, bạn có thể quyết định xem mình nên mua loại SSD nào. Hiện nay trên thị trường có 4 loại ổ SSD với các đặc điểm rất khác nhau.

• Ổ 2.5inch SATA: Có kích thước nhỏ gọn hơn so với HDD, nhưng vẫn là khá to. Chúng kết nối với bo mạch chủ qua cáp và cổng SATA đã có tuổi, nên không nhanh hơn HDD là bao.
• SSD AIC: Chúng có thể là các SSD nhanh nhất hiện tại, do kết nối với mainboard qua khe PCI Express thường được dùng cho card đồ họa. Tuy nhiên điều này cũng đồng nghĩa với việc bạn chỉ có thể dùng nó cho máy để bàn (desktop).
• Ổ M.2: Loại hình khá mới và ngày càng phổ biến nhờ ưu điểm về kích thước. Có vài loại ổ M.2 khác nhau ví dụ M2 NVMe và M.2 SATA, và theo những chuẩn kích thước khác nhau nhưng phổ biến nhất là loại M.2 NVMe "2280", nghĩa là rộng 22mm, dài 80mm. Các bo mạch chủ tầm trung đời mới có ít nhất 2 khe này để bạn chạy RAID.
• ổ mSATA: Trông rất giống M.2, nhưng vẫn sử dụng chuẩn SATA truyền thống. Ngày nay chúng rất hiếm do bị thay thế bằng M.2.
• Ổ U2: Đắt tiền và có tốc độ rất cao, các ổ U2 thường xuất hiện trên các siêu máy tính hay server của các công ty lớn. Người dùng bình thường không cần đến loại ổ cứng này.

 

Với người dùng bình thường muốn build PC mới hay nâng cấp máy cũ, ổ cứng M.2 NVMe là lựa chọn tốt nhất hiện tại. Chúng có dung lượng lớn, chi phí hợp lý, tốc độ cao và rất phổ biến trên thị trường với nhiều mức dung lượng khác nhau.

Điện năng tiêu thụ?

Giá điện ở Việt Nam khá rẻ nên người dùng desktop có thể bỏ qua khoản này, còn những ai sở hữu laptop có thể nên quan tâm do ổ cứng càng lớn, tốc độ càng cao thì sẽ hao pin càng nhiều. Các nhà sản xuất cũng biết điều này nên họ sản xuất nhiều model khác nhau, ví dụ với Samsung bạn có thể chọn ổ SSD 860 EVO tiết kiệm điện thay vì 960 EVO.

Những điều nên biết

Controller

Mỗi SSD có thể được xem như một "máy tính mini" và controller là bộ xử lý trung tâm của nó. Tác dụng của controller là dẫn đường cho các dòng dữ liệu đọc / ghi, cũng như thực hiện các tác vụ bảo trì giúp giữ gìn hiệu năng của ổ cứng. Có nhiều nhà sản xuất controller với nhiều "cấu hình" khác nhau", và controller càng nhiều nhân thì càng nhanh, càng tốt.

Loại chip nhớ

Hiện nay có các loại phổ biến là SLC (một lớp), MLC (nhiều lớp), TLC (3 lớp), QLC (4 lớp) với tốc độ giảm dần, tuổi thọ ngắn dần và giá cũng rẻ dần. QLC là loại phổ biến nhất trên SSD dành cho người dùng bình thường.

Tuổi thọ SSD

Các con chip nhớ trên SSD có tuổi thọ được đo bằng tổng số byte được ghi (TBW) hoặc số lần ghi mỗi ngày (DWPD). Khi đạt tới mốc này, ô nhớ trên con chip có khả năng bị hỏng và đánh mất dữ liệu. Dù vậy, nhìn chung thì bạn không cần bận tâm đến điều này vì chẳng mấy khi chúng ta dùng nhiều đến mức chạm giới hạn dữ liệu ghi.

Các nhà sản xuất tăng tuổi thọ cho ổ cứng của mình bằng cách dành ra một phần dung lượng làm dự trữ, khi ô nhớ sắp đạt tới mốc hư hỏng thì dữ liệu của nó sẽ được chuyển sang ô mới chưa từng sử dụng. Trừ khi bạn đọc / ghi dữ liệu 24/7, còn không thì SSD hiện tại có tuổi thọ ít nhất 5 năm, không tính đến trường hợp hỏng hóc bất ngờ. Nếu bạn muốn ổ cứng sống thọ hơn nữa thì hãy tránh các ổ SSD sử dụng chip nhớ QLC.